Baška czyli Baszka


                    
                    
          
                    
          DST
          77.60km
          
                               
          Teren
          2.00km
          
                               
          Czas
          03:26
          
                              
          V_AVG
          22.60km/h
          
                              
          V_MAX
          65.80km/h
          
                                                                                
          Sprzęt Kellys Magnus
          
                              
          Aktywność Jazda na rowerze

Sobota, 20 września 2025 | dodano: 20.09.2025

Trasa do Baszki gdzie kiedys była jedna z hut żelaza Komory Cieszyńskiej. U nas ta historia praktycznie nie znana, u Czechów jak mowa o hucie to tylko Trzyniec i Witkowice. Tymczasem huta w Baszcze była starsza. W 1723 r. Prażmowie właściciele Frydeckiego Państwa Stanowego postawili w Baszce nieduży piec do wytopu żelaza. Rudę brali prawdopodobnie z Malenowic i Starych Hamrów. Wprawdzie w Starych Hamrach był już piec do wytopu żelaza w 17 w. ale wyczerpały się znane pokłady a przerobiony z niej tartak zniszczyła powódź.
W 1797 r. Albert sasko-cieszyński odkupił frydeckie i w ten sposób miał już 2 huty (Ustroń od 1772 r). W 1806 r. w Baszce postawiono tzw Wielki piec. Z tego co udało mi się znaleźć najwięcej nowych pól górniczych w tamtym rewirze przybyło w latach 30-tych a potem w 50-tych XIX w.

Ropica

Pałac w Toszonowicach Górnych

Most przez Morawkę z Dobrej do Skalicy

Baszka. Obiekty w miejscu huty.

Huta w Baszce w 19 w. Austria Archiv
Po zamknięciu nierentownej huty w 1909 r. funkcjonował tam szpital a później cegielnia.

Dawne budynki Zarządu huty

Tabliczka nad wejściem do budynku

Miejscowości gdzie kopano rudę i wożono do Baszki.
Cieszyn - Teschen w prawym górnym rogu. Fragment mapy: Austria Archiv

Łysa Góra z Lubna
Trasę zaplanowałem tak aby zajrzeć przy okazji w miejsce, gdzie była jedna z kopalń w Janowicach. Było ich tam conajmniej 7 (Sigmund, Barbara, Bernard, Adolph, Luisens gluck, Christian i Segen Gottes) a 4 z nich zaznaczono nawet na mapie II wojskowego mapowania. W maju 1851 r. w jednej janowickiej kopalni doszło do tragicznego wypadku, gdy zawalił się szyb do którego górnicy przebili się sztolnią. Zginęły wtedy 3 osoby. Właśnie gdzieś między polami zachowała się trochę zarośnięta podłużna hałda. Sporo na niej łupków a także na sąsiednich polach.

Hałda kopalni rudy żelaza w Janowicach

Hałda między polami

Łupki na hałdzie

Janowice Zbójnik Ondraszek

Trawny i Łysa