"Ondraszkowa dziura" - koniec mitu

Przejażdżka po okolicy a właściwie do "dziury". Kiedy byłem mały chodziliśmy czasem z tatą obejrzeć zawody motocrossowe do Boguszowic. Tuż niedaleko był las Kopce a w nim tajemnicza dziura zwana "Ondraszkową dziurą". Ondraszek to znany u nas zbójnik, który niczym Janosik miał zabierać bogatym... Co potem z tym robił to można się domyślić. Korzystali członkowie bandy. W przeciwieństwie do Janosika Ondraszek nie został złapany ani stracony, lecz zginął z ręki towarzysza. Ondraszek żył w latach 1680-1715, działał głównie w okolicach Frydku, choć zapuszczał się też na cieszyńskie. Mało prawdopodobne żeby miał jednak coś wspólnego z tą "dziurą" a na pewno w niej się nie ukrywał:) Potem w szkole podstawowej zrobiliśmy z kolegami wyprawę eksploracyjną.
W fachowej literaturze "dziura" oznaczona jest jako Schronisko w Marklowicach K.Ps-01.01S gdzie s oznacza że jest to obiekt sztuczny. Tak naprawdę jest to stara sztolnia. Prawdopodobnie pozyskiwano tutaj rudę żelaza, łupki lub cieszynit. Nieco światła rzuca na historię górnictwa osoba Jana Rutha, mistrza górniczego z Bańskiej Stiavnicy. Otóż kiedy znaleziono węgiel w Ostrawie i w Karwinie pod koniec 18 w. również ówczesny książę cieszyński Albert sasko-cieszyński zainteresował się poszukiwaniem węgla na swoim terenie. W dobrach Komory Cieszyńskiej działały już huty w Ustroniu i Baszce. Poszukiwania węgla głównie w miejscowościach należących do KC podjął się min wspomniany Jan Ruth. Spodziewał się że znajdzie węgiel tam gdzie wydobywano rudę żelaza. Węgla nie znalazł. Nie próżnował i wkrótce odwiedził kopalnie hrabiego Wilczka w Polskiej Ostrawie. Starał się tam min prześledzić przebieg warstw węgla i odgadnąć czy idą one w kierunku dóbr ks Alberta. Po kilku latach wrócił z ofertą budowy kopalń węgla w północnych rejonach Księstwa Cieszyńskiego. Sporządził mapy oraz plany kopalń. Na jednej z map zaznaczył (czarnymi kwadracikami) kopalnie w Ostrawie i Karwinie oraz miejsca poszukiwań które rokują znalezienie węgla (Pogwizdów, Puńców, Guty). Być może sztolnia w marklowickim lasku pochodzi z tamtego okresu. Poza tym faktem udało mi się znaleźć mapę pola górniczego Emanuel. Emanuel to właśnie prawdziwa nazwa także sztolni.  Reszta na zdjęciach i obrazkach


Szkoła Podstawowa do której chodziłem

Rzepak już rośnie

Tor motocrossowy

Kopce

Stara sztolnia

Sztolnia

Sztolnia

W środku

W środku

W środku

W środku

Mada górnicza pola Emanuel (fragment), północ jest na dole

Skanowanie terenu w technice LIDAR

Mapa obszaru Księstwa Cieszyńskiego z kopalniami

Przez las