Do Zbója

Tatry są moją inspiracją...

Odwiedziłem dzisiaj pewne miejsce w lesie, gdzieś nie powiem gdzie... okolice Łysej Góry. Łysa Góra najwyższy szczyt Beskidu Morawsko-śląskiego  i tak samo Śląska Cieszyńskiego bywa też kojarzona ze zbójnikiem Ondraszkiem. W XVI w. z części ziem książęcych wydzielono niewielki obszar na pd.-zach. księstwa i utworzono państewko niższego rzędu zwane Frydeckim państwem stanowym. Tam właśnie, na "frydeckim"  urodził się w 1680 r. we wsi Janowice Andrzej Szebesta, zwany Ondraszkiem . Był synem wójta wsi, lecz nie poszedł  w ślady ojca, gdyż za młodu wstąpił na drogę zbójnicką, zostając hersztem bandy. Przez kilka lat banda Ondraszka działała w lasach w okolicach Łysej, na pograniczu Śląska Cieszyńskiego i Moraw, będąc utrapieniem dla wielmoży. W 1715 r. Ondraszek zginął w gospodzie w Świadnowie, zamordowany przez swego towarzysza Juraszka, którego skusiła nagroda wyznaczona za głowę harnasia.
Zwłoki Ondraszka zostały następnie, dla odstraszenia ewentualnych naśladowców, poćwiartowane na rynku we Frydku. Juraszek udał się po odbiór obiecanej nagrody do Cieszyna, lecz tam został złapany i po torturach zginął marnie.
Ondraszek wraz ze swoją bandą, gdzieś musiał jednak się ukrywać. Być może miejsce w którym byłem jest właśnie dawną kryjówką.
Nietypowa budowla na szczycie i zboczu  wzgórza ..... Kamienne wały dochodzące do 1,5 m. wysokości i szerokości ok 1 do 3 m. otaczają spory obszar. Po długości ok 300 m., szerokość ok 100 m. Kilka bram i pozostałości dwóch budynków wewnątrz.
Rozmiary wału/muru wskazują że został wykonany w celach obronnych.
Przypuszcza się, że całość została wybudowana przez miejscową ludność w celu ochrony swojego majątku, dobytku (zwłaszcza owiec i bydła), być może także rodzin w czasach wojen XVII-XVIII w. lub w czasie chłopskich powstań. Nie wykluczone, że mogła tam być kryjówka zbójnickiej bandy. W centralnej części były budynki, w ich sąsiedztwie być może istniał jakiś staw lub studnia (podmokły teren), w górnej części na stoku mogły paść się owce i bydło, zaś dolna część pełniła funkcje obronne (prymitywne bastiony na rogach).
Tak ufortyfikowany i ukryty obszar mógł przez długi czas samodzielnie funkcjonować.

Pałac w Toszanowicach

Za Dolnymi Toszanowicami zaczynało się kiedyś Frydeckie państwo stanowe.

Łysa Góra na horyzoncie

Przez kładką na Moravce

Wieś Krasna

Kajsi na podjeździe

Przełęcz

Na leśnych ścieżkach

Wały i bramka w okolicach szczytu

Wały w lesie

Wały w lesie

Wały w lesie

Podmokły teren i wał

Kamień HF (Hershaft Frideck)

Źródełko

Wały w lesie

Wały w lesie

Jedna z bram

Wały w lesie

Plan sytuacyjny © daniel3ttt

Mućki na wypasie

Kościół w Prażmie

Z łysą Górą w tle

Potem jeszcze do pracy